Tijdens de Dag van de Componist, op zaterdag 21 juni 2025, wordt Trevor Grahl onderscheiden met de Matthijs Vermeulenprijs voor zijn werk Śpiewnik. De prijs wordt uitgereikt tijdens het Slotconcert Dag van de Componist in Museum Speelklok, door Viktorien van Hulst, directeur van Fonds Podiumkunsten. De Matthijs Vermeulenprijs is de belangrijkste compositieprijs van Nederland, ter waarde van €20.000. De prijs, vernoemd naar de in 1967 overleden componist Matthijs Vermeulen, wordt tweejaarlijks toegekend door het Fonds Podiumkunsten.
Theatrale kracht
Trevor Grahl (1984) is een Canadees-Nederlandse componist die woont en werkt in Amsterdam. Zijn werk kenmerkt zich door rijke gelaagdheid en muzikale referenties, en wordt wereldwijd uitgevoerd door vooraanstaande musici en ensembles. Hij studeerde compositie aan de McGill University en de University of California, San Diego, en vervolgde zijn opleiding aan het Conservatorium van Amsterdam bij Richard Ayres. Zijn muziek was te horen op internationale festivals zoals Huddersfield en Gaudeamus, en werd geprezen om haar inventiviteit en theatrale kracht. Grahl is verbonden aan het Koninklijk Conservatorium als Hoofdvakdocent Compositie en speelt een actieve rol in de ontwikkeling van het (hyper)orgel bij Orgelpark Amsterdam.
Allereerste ervaring met muziek
Grahl krijgt de prijs voor het stuk Śpiewnik voor orgel, grote troms en elektronica, een opdracht van Orgelpark en De Dag in de Branding, die op 2 juni 2024 in wereldpremière ging. Trevors interesse voor muziek werd aangewakkerd toen hij als peuter spreekwoordelijk omver werd geblazen door het geluid van het pijporgel in de lokale Pools-Katholieke kerk in Ontario. Śpiewnik gaat terug naar die allereerste ervaring met muziek en om het stuk nog persoonlijker te maken gebruikte hij als basis een opname van een Pools kerklied Serdeczna Matko, een opname waarop waarschijnlijk zijn moeder meezingt in het koor. Hij rekt de voor hem nostalgische opname extreem uit en combineert het met orgel, troms en electronica, waarmee hij voor het kerklied een alternatief universum creëert.
Juryrapport
De jury van de Matthijs Vermeulenprijs 2025 bestaat uit Cécile de Vos (voorzitter), Persis Bekkering, Emine Bostanci, Jurjen Hempel, Gośka Isphording en Nora Mulder. Zij schreven het volgende over Śpiewnik: ‘Met Śpiewnik schept Trevor Grahl een klankwereld waarin herinnering en identiteit worden gevierd én bevraagd. De jury prijst zijn uitzonderlijk vakmanschap en zijn vermogen om persoonlijke geschiedenis, culturele wortels en muzikale vernieuwing subtiel met elkaar te verweven. Niemand schrijft voor orgel zoals Grahl dat doet. Zijn werkwijze is als kijken door een verrekijker en vergrootglas tegelijk: het kleine wordt groot, het persoonlijke universeel. Śpiewnik is een grensverleggend en ontroerend werk dat lang blijft resoneren.’
Ruimte
Trevor Grahl: “Als componist van de vroege millenniumgeneratie betekende overleven jarenlang lesgeven en anderen ondersteunen—werk dat vaak voorrang kreeg op mijn eigen artistieke praktijk. Deze prijs geeft me de ruimte om mijn eigen creatieve werk op hetzelfde niveau te zetten en bevestigt—ondanks de voortdurende twijfel—dat ik met mijn muziek iets kan overbrengen dat anderen raakt en zoiets kan teruggeven aan een wereld die mij zo veel geeft.”
Matthijs Vermeulenprijs
Een onafhankelijke jury bekroont een Nederlandse componist die een uitzonderlijk hedendaags werk heeft gecomponeerd. Eerdere winnaars zijn onder meer Pete Harden (M.M., 2023), Calliope Tsoupaki (Thin Air, 2021), Aart Strootman (Shambling Emergence, 2019), Kate Moore (The Dam, 2017) en Peter Adriaansz (Scala II, 2015).
