Klavecinist, oudemuziekspecialist, bestuurder en muziekaanjager Frans de Ruiter is op woensdag 16 juli overleden. Hij werd 79 jaar. De Ruiter was al langere tijd ziek, maar bleef zich onvermoeibaar inspannen voor de muziekwereld, studentenmuziek en muziekwetenschap en de academische wereld in het algemeen. Zijn overlijden betekent het einde van een groots en vol leven in dienst van de klassieke muziek, het afscheid van een man die op vele vlakken van grote betekenis is geweest voor de Nederlandse muziekcultuur.
Instituut voor Sonologie
De Ruiter studeerde musicologie in Utrecht en klavecimbel in Amsterdam. Na een loopbaan als musicus was hij onder andere tussen 1977 en 1985 directeur van het Holland Festival, en daarna tot 2006 directeur van het Koninklijk Conservatorium Den Haag waar hij verantwoordelijk was voor een grote sprong in kwaliteit en internationaal aanzien. Niet alleen haalde hij grote componisten als Olivier Messiaen, György Kurtág, György Ligeti, Karlheinz Stockhausen, Mauricio Kagel, Steve Reich en John Cage naar Den Haag, ook was hij verantwoordelijk voor het redden van het Instituut voor Sonologie toen het voortbestaan in Utrecht op losse schroeven kwam te staan. Ook speelde hij een grote rol bij de totstandkoming van de Dutch National Opera Academy en was hij de grondlegger van de Academy of Creative and Performing Arts
Oude muziek
Op het gebied van de oude muziek maakte hij zich onsterfelijk als medeoprichter van het Festival Oude Muziek dat hij samen met programmeur Jan Nuchelmans in de steigers zette en al snel tot een internationaal succes maakte. Ook was hij tot 2016 decaan en hoogleraar aan de door hem opgezette Academie der Kunsten, een samenwerking van de Hogeschool der Kunsten Den Haag en de Universiteit Leiden.
Kunsten ’92
De Ruiter was naast musicus en groot muziekliefhebber een bestuurder pur sang die van grote betekenis is geweest voor het muziekleven in Nederland en daarbuiten. Zo was hij medeoprichter van de belangenvereniging voor kunstinstellingen Kunsten ’92, waarvan hij tot 1999 voorzitter bleef, stond hij jarenlang aan het hoofd van de European Festival Association (1989-2003) en leidde hij twee periodes de International Music Counsil van UNESCO in Parijs (van 1997-2001 en 2009-2013). Daarnaast was hij voorzitter van The European House for Culture in Brussel.
Artistieke excellentie
‘Frans de Ruiter was een man met een uitzonderlijk brede blik, een onvermoeibare energie en een diepe toewijding aan de kunsten’, zo verwoordde het Koninklijk Conservatorium de verdiensten van De Ruiter op de website. ‘Hij was van 1985 tot 2006 directeur van het Koninklijk Conservatorium en gaf in die periode mede vorm aan de ontwikkeling van het instituut als centrum voor artistieke excellentie, onderzoek en experiment, internationale samenwerking en interdisciplinair onderwijs. Zijn visie op kunsteducatie en zijn geloof in de maatschappelijke waarde van kunst lieten blijvende sporen na binnen en buiten onze muren.’
En zo is het.
