RILEY
Four Four Three: Music of Terry Riley
Ragazze Quartet, Kapok & Slagwerk Den Haag
Channel Classics CCS37816 • DDD-58’
Waardering: 10
Luister 717 – Juli/Augustus 2016
Terry Riley (1935) heeft een hekel aan het etiket ‘minimalistisch’. Zelf noemt hij zijn muziek ‘repetitief’. De herhaling van melodische en ritmische patronen is het meest opvallend in het DNA van zijn composities. Ik zou Rileys muziek eerder klasseren onder wereldmuziek dan onder klassiek of post-klassiek of wat dan ook. Het zij overigens nog maar eens gezegd wie met ‘repetitief’ zijn begonnen: Satie en Debussy, nu al meer dan honderd jaar geleden. En vóór hen natuurlijk de middeleeuwers van vijfhonderd en duizend jaar terug. Op de cd arrangementen van twee werken van meer dan vijftig jaar oud. In ‘In C’ neemt de componist alle tijd om zijn gestalten te ontvouwen. Subtiele ontwikkelingen, gespeend van elke pathos of dikdoenerij. Na tien minuten zijn eindelijk alle musici in de weer. Er wordt heel soms heel zachtjes gezongen en dan weer lijken er regendruppeltjes op het raam te tikken. Ieders aanwezigheid wordt gaandeweg groter en na veertig minuten zijn alle deelnemers via een gezond forte bij een overtuigend fortissimo aangeland. Prachtige lessen in onthaasting en loslaten, hallucinerend ook. ‘Sunrise of the planetary dream collector’ biedt melodisch en harmonisch vanaf het begin meer variatie, maar de gedragen, geduldige ontwikkeling van ‘In C’ ontbreekt. Op het eerste gezicht lijkt de combinatie van een klassiek strijkkwartet, een slagwerkkwartet (ook met xylofoon, metallofoon, klokken en belletjes) en een jazztrio (hoorn, cornet, gitaar en drums) onmogelijk, maar bij beluistering geef je je meteen gewonnen. Zoveel intelligentie en verfijning: nergens zitten de instrumenten elkaar in de weg. Ieder kan zijn wie hij is. Riley heeft een zachte, dunne huid die verdient met liefde en tederheid te worden aangeraakt.
Jurjen Vis
Wilt u meer recensies lezen, dus óók de recensies van albums die het afgelopen halfjaar verschenen? Sluit dan hier een abonnement af en krijg automatisch toegang tot honderden andere recensies én voorgaande edities van Luister.
