Volgende week verschijnt de nieuwe editie van Luister. Dirigent Paavo Järvi siert de cover. Hij staat in gesprek met Ruud Meijer uitgebreid stil; bij het werk en de persoon van Arvo Pärt die 11 september de respectabele leeftijd van negentig bereikt. “Arvo kwam vaak bij ons langs”, zegt Järvi over zijn eigen jonge jaren. “Ik herinner mij dat hij vaak in ons zomerhuis op kwam dagen. Grote baard, baseballpetje, spijkerbroek, spijkerjasje: hij zag er zo hip uit! Temeer omdat er toen in Estland bijna niet aan jeans ofzo te komen was. Ik was nog maar een jochie en in mijn ogen was hij al een oude man. Hij moet toen toch nog maar een jaar of veertig, vijftig geweest zijn. Maar hij was zó cool.”
Internationale doorbraak
Het was Neeme Järvi, de vader van Paavo, die een grote rol speelde bij de groeiende internationale bekendheid van Pärt. “Omdat mijn vader artistiek directeur was van het Estonian National Orchestra bepaalde hij welke premières er gespeeld zouden worden”, zegt Paavo Järvi over die tijd. “Veel van die premières waren muziek van Arvo Pärt. Het eerste werk dat toch wel voor een internationale doorbraak zorgde was Cantus in Memoriam Benjamin Britten. Ook Tabula Rasa voor twee violen. Ik was bij de première van Tabula Rasa in Estland. Gidon Kremer en zijn vrouw Tatiana Grindenko speelden de twee vioolpartijen en Alfred Schnittke zat aan de piano. Ja, dat was een interessante tijd. Pärt was onze vriend en dat is hij nog steeds.”
Uitgesproken mening
Op de vraag of het een nadeel is voor Järvi de dirigent dat hij zo goed bevriend is met Pärt zegt hij: “Uiteindelijk is het een voordeel. In het geval van Arvo is het voor de hand liggende voordeel dat ik naar zijn huis kan gaan om een stuk helemaal met hem door te nemen. Ik heb zo uren met hem doorgebracht. Voor latere stukken zoals Swansong ging hij aan de piano zitten om het stuk te spelen en te zeggen ‘hier moet je op letten, dit is belangrijk, zo zit het in elkaar, deze stem moeten we duidelijker horen…’ Het nadeel is dat – ik zou niet willen zeggen dat het een nadeel is, maar je begrijpt wat ik bedoel – hij altijd aanwezig is bij de repetities en bij de opnamesessie en dat hij de boel zo ongeveer bij elke noot stillegt. Hij heeft namelijk een nogal uitgesproken mening met betrekking tot de uitvoering van zijn muziek.”
Lees het complete artikel in de nieuwe editie van Luister die op 12 september verschijnt.
